De verschillende leiderschapsrollen

Goed leiderschap omvat veel verschillende kwaliteiten. Dit gaat van strategisch inzicht, over motivationele capaciteiten en empathisch vermogen, tot sterke communicatieve vaardigheden.

Binnen sportteams gaf ons eerder onderzoek aanleiding tot een leiderschapscategorisatie, bestaande uit 4 verschillende leiderschapsrollen. De functie van de taak- en motivationele leider ligt vooral tussen de lijnen, terwijl de sociale en externe leider het voortouw nemen naast het veld.

Voorgaand onderzoek maakte duidelijk dat elk van deze rollen essentieel zijn voor het functioneren van een sportteam. Zoals Sandra Kay Yow, de coach die het Amerikaans nationaal dames basketbalteam naar Olympisch goud leidde, al aangaf:

"The quality of your team leaders can make or break your season."

Onderstaande wetenschappelijke studies gaven aan dat de kwaliteit van de leiders binnen deze vier leiderschapsrollen samenhing met de mate waarin teamleden vertrouwden in de capaciteiten van hun team, zich identificeerden met het team, en toegewijd waren om de teamdoelen te bereiken. Verder bleken teams met sterk leiderschap op deze 4 rollen ook sterker samen te hangen als groep, een taakklimaat te creëren (waarbij samenwerking in functie van het team centraal staat) en hoger op de ranking te eindigen.

Ook binnen organisaties toonde een eerste studie reeds dat de kwaliteit van de leiders binnen het team op elk van deze rollen samenhing met de mate waarin medewerkers zich identificeerden met het team (d.i. een gedeeld ‘wij’ gevoel ervaarden), wat op zijn beurt gelinkt was met een verhoogde teameffectiviteit, een grotere tevredenheid onder de collega’s, en een belangrijke bufferfunctie tegen burn-out. Deze studie schrijven we op dit moment uit in een publicatie. Vanaf deze gepubliceerd is, voegen we ze ook toe aan deze website.

Ondanks deze eerste evidentie die de waarde aanduidt van deze 4 rollen binnen organisaties, werken we op dit moment aan een grootschalig onderzoek dat de essentiële leiderschapsrollen binnen organisaties in kaart wil brengen, die zowel binnen profit als non-profit organisaties, alsook op elk van de niveaus binnen een organisatie, gaande van de werkvloer tot het directieteam. We houden jullie op de hoogte van de resultaten.

Lees hier meer over ons onderzoek rond dit topic:

The power of peer leaders: Exploring the link between peer leadership behaviors and sustainable work outcomes

Edelmann, C. M., Boen, F., Stouten, J., Vande Broek, G., & Fransen, K. (2024). The power of peer leaders: Exploring the link between peer leadership behaviors and sustainable work outcomes. Behavioral Sciences, 14(2). https://doi.org/10.3390/bs14010002

Leading the way together: A cluster randomised controlled trial of the 5R Shared Leadership Program in older adult walking groups

Fransen, K., Cruwys, T., Haslam, C., Iserbyt, P., Seghers, J., Vanderlinden, J., Van Uffelen, J. G. Z., Verbaanderd, E., & Boen, F. (2022). Leading the way together: A cluster randomised controlled trial of the 5R Shared Leadership Program in older adult walking groups. International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity, 19, 63. https://doi.org/10.1186/s12966-022-01297-x

Will the real leaders please stand up? The emergence of shared leadership in semi-professional soccer teams.

Mertens, N., Boen, F., Steffens, N. K., Haslam, S. A., & Fransen, K. (2021). Will the real leaders please stand up? The emergence of shared leadership in semi-professional soccer teams. Journal of Science and Medicine in Sport, 24, 281-290. https://doi.org/10.1016/j.jsams.2020.09.007

Standing out from the crowd: Identifying the traits and behaviors that characterize high-quality athlete leaders on and off the field

Fransen, K., Haslam, S. A., Steffens, N. K., & Boen, F. (2020). Standing out from the crowd: Identifying the traits and behaviors that characterize high-quality athlete leaders on and off the field. Scandinavian Journal of Medicine and Science in Sports, 30, 766– 786. https://doi.org/10.1111/sms.13620

Leading from the centre: A comprehensive examination of the relationship between central playing positions and leadership in sport.

Fransen, K., Haslam, S. A., Mallett, C. J., Steffens, N. K., Peters, K., & Boen, F. (2016). Leading from the centre: A comprehensive examination of the relationship between central playing positions and leadership in sport. PLoS ONE, 11(12), e0168150. doi:10.1371/journal.pone.0168150

Who takes the lead? Social network analysis as pioneering tool to investigate shared leadership within sports teams.

Fransen, K., Van Puyenbroeck, S., Loughead, T. M., Vanbeselaere, N., De Cuyper, B., Vande Broek, G., & Boen, F. (2015). Who takes the lead? Social network analysis as pioneering tool to investigate shared leadership within sports teams. Social Networks, 43, 28-38. doi:10.1016/j.socnet.2015.04.003

The myth of the team captain as principal leader: Extending the athlete leadership classification within sport teams.

Fransen, K., Vanbeselaere, N., De Cuyper, B., Vande Broek, G., & Boen, F. (2014). The myth of the team captain as principal leader: Extending the athlete leadership classification within sport teams. Journal of Sports Sciences, 32(14), 1389-1397. doi:10.1080/02640414.2014.891291